Nordland is een provincie in het verre noorden van Noorwegen. De natuur is er ruig, de dagen zijn kort, de bewoonde wereld lijkt niet te bestaan. Geen wonder dat de makers van de serie Nordland ’99 uitgerekend deze provincie kozen als decor voor een onvervalste Nordic noir. Ze besloten overigens wel Nordland tot een plaatsje om te turnen, waarschijnlijk om de verhaalruimte wat compacter te houden. Nordland is in de serie een kleine gemeenschap, waar iedereen iedereen kent en waar nieuws uit de boze buitenwereld zoveel mogelijk gemeden wordt. Het zou maar voor onrust kunnen zorgen en het gevoel van veiligheid ondermijnen. Wat je niet weet, bestaat immers niet.
‘Wie heeft Oskar gezien?’
Daarom doet Christian, de plaatselijke politiefunctionaris, lange tijd alsof er niets aan de hand is wanneer Oskar, een tienerjongen uit het dorp, spoorloos verdwijnt. Ondanks de aanhoudende smeekbeden van zijn moeder, die het dorp volhangt met posters met de tekst: ‘Wie heeft Oskar gezien?’ Het leidt bij Christian alleen maar tot ergernis. Die jongen komt heus wel een keer terug.
Verdwijning van Alex
Ook de verdwijning van een tweede jongen, Alex Ravn, doet hij aanvankelijk af als een incident dat geen speciale aandacht nodig heeft. Maar daar denken Alex’ vrienden Lukas, Kris en Emma anders over en daarom gaan zij op eigen houtje op onderzoek uit.
Aanvankelijk lijkt het alsof Lasse iets met Alex’ verdwijning te maken heeft en daarbij speelt ene Sofie een belangrijke rol. Sofie was het liefje van Alex, maar gaat nu met Lasse, iets wat Alex maar moeilijk kan verkroppen. Dat zou tot een – fataal? – treffen tussen beide jongens geleid kunnen hebben. Die verdenking wordt niet alleen gevoed doordat Lasse geen lekkere jongen blijkt te zijn. Ook het feit dat Sofie Alex’ rugzak in zijn auto vindt, maakt hem in de ogen van de vrienden aanvankelijk tot verdachte nummer één.
Spel op de wagen
In eerste instantie heeft hun zoektocht een wat ongericht karakter, maar als in het dorp een uitgebrande auto gevonden wordt, geeft die plotseling richting aan hun naspeuringen. Ze downloaden een overzicht van mensen die een vergelijkbare auto hebben of hebben gehad en gaan ze allemaal langs om te zien of ze die nog hebben. Daarmee komt het spel pas echt op de wagen.
Tekst gaat hieronder door:
Nordic noir
Hoewel de term ‘noir’ oorspronkelijk gebruikt werd voor een filmgenre dat in de jaren veertig en vijftig uit de vorige eeuw populair was, hebben Scandinavische auteurs de belangrijkste kenmerken ervan zo systematisch geadopteerd, dat ‘Nordic noir’ sinds de jaren negentig een heus subgenre is. De bibliotheek van Helsinki heeft zelfs een aparte afdeling met boeken die daarin thuishoren.
Somberheid en moreel verval
Nordic noir wordt onder meer gekenmerkt door een sfeer van somberheid en (moreel) verval. Die sfeer wordt in Nordland ’99 op meerdere manieren gecreëerd. Het is er letterlijk bijna altijd schemerig of donker. De scenes waarin de zon schijnt, zijn op de vingers van één hand te tellen. Zowel Lukas als Emma komt uit een gebroken gezin. Hun moeders zijn gestorven, ze leven in wat je wat eufemistisch een ‘mannenhuishouding’ zou kunnen noemen: het is bij hen thuis een onbeschrijflijke bende. Nog groter is de chaos bij Emma’s ook John, die in een caravan in het bos woont en daar van alles doet wat het daglicht niet kan verdragen. Er is sprake van handel in drugs, maar ergens tegen het eind van het verhaal wordt ook duidelijk dat hij zich in het verleden regelmatig aan Emma heeft vergrepen. Iedere keer heeft hij haar op gewiekste wijze zo bewerkt dat zij er tot nu toe altijd over gezwegen heeft.
Opvallende verteltraagheid
Een ander kenmerk van ‘noir’ is een opvallende verteltraagheid. ‘Films noir’ zijn geen actiefilms en dat is Nordland ’99 ook niet. Daar moest ik wel aan wennen. De serie is opgebouwd uit acht afleveringen van een klein half uur en zeker in de eerste afleveringen gebeurt weinig. Ook de dialogen zijn beperkt. Er wordt vooral ongemakkelijk gekeken en gezwegen.
Nordland ’99’: de moeite waard?
Toch bleef ik kijken, geboeid door de sfeer van somberte én dreiging. ‘Unheimisch’ heet dat in het Duits. Je voelt dat er wat staat te gebeuren, je weet alleen nog niet wat. Zo werd ik langzaam maar zeker het verhaal ingezogen, om uiteindelijk de laatste drie, vier afleveringen non stop achter elkaar te bekijken. Want zodra de speurtocht van de vrienden zich richt op de eigenaar van de verbrande auto, tuimelen de ontwikkelingen over elkaar heen.
‘Nordland ’99’ is verkrijgbaar bij MyLum
Lees ook de andere reviews van Bert:
– Italiaanse misdaadserie ZeroZeroZero: razend spannend, maar ook meedogenloos in het kwadraat
– Het tweede seizoen van de Zweedse serie ‘Before we die’: Spannend, maar is ‘t ook goed?
– ’22 Juli’: Het systeem faalde, ruim zeventig mensen vonden de dood
– Aflevering vijf ‘The Marco Effect’ van serie Q: boeiend maar minder overtuigend
– Review: Wisting kan opnieuw bekoren
– Recensie: Finse misdaadserie ‘Man in Room 301’ – Schuld en boete op het Finse platteland
– Franse serie ‘VTC’ – Levensgevaarlijk koerierswerk in nachtelijk Parijs
– The Responder – In Liverpool is het niet alleen ’s nachts aardedonker
– GROW – Van beurshandelaar tot drugsdealer
– Face to Face 2: Psychotherapeut op jacht naar beroepsmoordenaar
Geef een reactie