De populariteit van serial writing behoeft al jaren geen betoog; maar weinig misdaadschrijvers ontkomen er nog aan. Hoe dat gaat? Wel, zijn (of haar) eerste manuscript wordt door een uitgever geaccepteerd en zal – hoera! – in boekvorm worden uitgegeven, contracten worden ondertekend en daarmee verplicht de nieuwbakken auteur zich tot het aanleveren van nog enkele manuscripten. Want een auteur van één boek kun je slecht vermarkten. De belangrijkste voorwaarde is wel: de hoofdpersoon uit de debuutroman moet terugkeren. Af en toe een stand alone is prima, maar er wordt toch vooral een protagonist verwacht waarmee de lezer een relatie kan opbouwen. Dat verkoopt namelijk veel beter en daar gaat het uiteindelijk toch om. Schrijvers en uitgevers hebben hierin een gezamenlijk belang: je maakt geen boeken voor de ramsj.
Een van de weinige auteurs van naam die er wel in slaagt uit die commerciële wurggreep te blijven, is Minette Walters. Toen ik haar jaren geleden interviewde voor het toenmalige Crimezone – nu Hebban – toonde zij zich een overtuigd tegenstander van serial writing. Met een soort collegiale meewarigheid verwees zij naar ‘het lot’ Ian Rankin. Die moet zijn seriespeurder John Rebus intussen toch wel zat zijn, veronderstelde zij. Maar zijn fans blijven maar roepen: meer, meer, meer! En hij denkt: oh nee!
Toch terug naar Rebus
In hoeverre dit beeld klopt, weet alleen Ian Rankin zelf. Feit is dat hij na een intermezzo waarin Malcolm Fox de hoofdrol speelde, na twintig boeken toch weer naar de eigenzinnige speurder terugkeerde. De fans, waar ik ook toe behoor, zullen dat alleen maar hebben toegejuicht (al vind ik lang niet alle ‘tweede-generatie-Rebus-novels’ even sterk.)
De wereld van John Rebus
Wat ze daar aan uitgeverszijde ook van denken, ik vind niet alle voorbeelden van serial writing even boeiend. Het ligt eraan of een auteur erin geslaagd is een min of meer complete wereld rond zijn protagonist te bouwen, een wereld wel te verstaan waarin ik graag vertoef. En dat is de wereld waarin John Rebus leeft zeker. In de meeste boeken blijft die beperkt tot Edinburgh, soms echter maakt Rebus een uitstapje naar de rest van Schotland, zoals zijn laatstverschenen roman ‘A Song For The Dark Times’, dat zich in het uiterste noorden van Schotland afspeelt.
Hoezeer Ian Rankin erin geslaagd is een complete romanwerkelijkheid te bouwen, blijkt onder meer uit het boek ‘Rebus’s Scotland. A Personal Journey’ (2005), waarin de auteur zijn lezers een exclusief kijkje gunt in de wereld waarin John Rebus leeft en werkt. In het boek is een groot aantal zwart-wit foto’s opgenomen van Tricia Malley en Ross Gillespie, die onder meer gebruikt zijn voor diverse boekomslagen uit Rankins oeuvre. Die foto’s zijn online te bestellen op https://rebusphotos.photoshelter.com/gallery/Rebus-Photos-store/G0000WcbmGXggSnM/ Ze zijn niet goedkoop, maar je krijgt voor je geld wel een geregistreerde ‘piece of art’.
Voor wie geïnteresseerd is in de achtergronden van Rankins werk, is overigens ook het boek ‘Ian Rankin and Inspector Rebus. The story of the best-selling author and his complex detective’ (2010) van de bevriende journalist Craig Cabell. Ik weet alleen niet of dat boek nog te verkrijgen is. De website met foto’s daarentegen is in ieder geval een bezoekje meer dan waard.
Lees ook andere reviews van Bert:
– Het tweede seizoen van de Zweedse serie ‘Before we die’: Spannend, maar is ‘t ook goed?
– Sanctuary’: Kuuroord waar het slecht toeven is
– Duitse krimi ‘The Typist’: Obsessieve zoektocht tegen beter weten in
– Deense serie ‘Face to Face’: De ondergang van een hufter
– Review: serie ‘Box 21’ blijkt doos van Pandora te zijn
– Cruelty: Drama dat niet in alle opzichten overtuigt
– Review – The Valhalla Murders: Spannend slot, maar daarmee is ook alles gezegd
– Review – Invisible Heroes: Eerbetoon aan handelsattaché dat jammer genoeg niet beklijft
– Review – Craith 2: Gitzwart maar van grote klasse
– London Kills: Moord als lopende-bandwerk
– De Deens-Zweedse serie ‘The Investigation’: Indrukwekkende reconstructie van zenuwslopende maanden
© 2021, Bert Peene. All rights reserved.
Geef een reactie