Tijdens het lezen van ‘De Overlevenden’ van Alex Schulman bekroop mij gaandeweg zo’n ongemakkelijk gevoel. Ik wilde verder lezen, maar moest even bijkomen. Het verhaal schuurde. En laat ik daar nu net van houden. Het is namelijk een teken dat dit verhaal mij onder de huid kroop … .
Alex Schulman
Overigens is dit mijn eerste boek van de Zweedse schrijver Alex Schulman, In Zweden schijnt hij een heuse mediapersoonlijkheid te zijn. Zo is hij bekend van een populaire podcast en publiceerde hij eerder vier autobiografische boeken. ‘De Overlevenden’ is zijn eerste fictiewerk.
Al schijnen er behoorlijk wat overeenkomsten te zijn met zijn eigen leven. Zo heeft hij ook drie broers en was zijn relatie met zijn ouders niet altijd even makkelijk. Maar goed, ik loop nu op de zaken vooruit. Eerst even terug naar het verhaal. Daar gaat het per slot van rekening om.
De Overlevenden
Drie broers – Benjamin, Pierre en Nils – keren terug naar het vakantiehuis bij het meer waar twintig jaar eerder een ongeluk heeft plaatsgevonden dat hun leven voor altijd heeft veranderd. Ze hebben de as van hun overleden moeder mee om uit te strooien. Dat het hun moeders wens was om niet naast het graf van hun vader uitgestrooid te worden, ontdekken ze pas de avond voor de crematie via een brief die de broers in haar appartement vinden.
Benjamin bestuurt de auto, Pierre zit naast hem en Nils zit op de achterbank. Het is een reis naar hun verleden, naar een tijd waarin ze als jongens door hun ouders volledig aan hun lot werden over gelaten. Nu zijn ze jongemannen, uit elkaar gegroeid, maar nog altijd verbonden door een gedeelde geschiedenis van strijd om de aandacht van hun vader, en om de onvoorspelbare liefde van hun moeder. Door haar dood raakt alles in een stroomversnelling en de spanning tussen de broers loopt op. Welke tragedie heeft zich destijds precies afgespeeld?
Kruipt onder je huid
Het verhaal wordt vertelt vanuit het perspectief van één van de broers, Benjamin. Het begint allemaal met een grote ruzie tussen de andere twee broers Nils en Pierre. De ruzie loopt zo uit de hand dat Benjamin de politie belt. Maar wat is er gebeurd dat de broers zich zo tegen elkaar kunnen keren?
Daar komen we stukje bij beetje achter. Zo wordt in meerdere hoofdstukken verteld hoe de broers aankomen bij het huisje. Aardig detail? Ieder hoofdstuk begint telkens een paar uur eerder. Noem het maar a-chronologisch. Bovendien krijgen we tussendoor flashbacks – of noem ze maar herinneringen – naar de periode waarin iets traumatisch is gebeurd.
Stukje bij beetje kruipt het verhaal onder je huid. Laat ik het zo zeggen: je krijgt er geen warm, fluffy gevoel van. Dit gaat over een disfunctioneel gezin waarin de broers op een zeker moment aan hun lot worden overgelaten. Teveel alcohol, ruzies, emotionele verwaarlozing … Het komt – ondanks die idyllische locatie van het zomerhuisje – allemaal voorbij. Tussen de regels door, dat wel. De schrijver – Alex Schulman – blijkt daar namelijk uitermate begaafd in te zijn.
Plotwending
Als lezer vraag je je dan ook af wat er die zomer is gebeurd. Kloppen de herinneringen van de jongens wel of zit er toch iets anders achter? En dan – ergens in de laatste hoofdstukken – krijg je opeens die plotwending voor je kiezen. En die is heftig. Het zet het verhaal weer in een ander perspectief. Het is dan ook bepaald geen feelgood boek.
Schuren
Maar goed, het mag dan geen feelgood zijn, het is wel een goed boek. Boeiende personages en aardig plot heeft ‘t wel. Een plot dat schuurt, dat je soms ongemakkelijk laat voelen als lezer, maar ook een plot en personages die je volledig meetrekken in het verhaal. Dit is wat je noemt een tragische familiegeschiedenis in optima forma. Blijkbaar kan Schulman veel uit eigen ervaring putten, want het komt bijzonder geloofwaardig over.
Ik heb alleen maar één opmerking: ik had zo graag meer willen weten van de personages en hun beweegredenen. Het boek was te kort. Het had van mij langer gemogen. Maar hé, soms moet je het doen met wat je hebt. En dat is meer dan goed. Het zou mij dan ook niets verbazen als hier ooit een prachtige film of serie van wordt gemaakt. Laat dat maar aan die Scandinaviërs over.
‘De Overlevenden’ van Alex Schulman is vanaf 11 mei verkrijgbaar in de (online) boekhandel.
Geef een reactie