Wat zijn de ‘moeilijkste’ boeken om te lezen? Die vraag stelden twee auteurs van de literaire website The Millions zichzelf. En verrek, ze kwamen op de proppen met een lijstje van boeken waar je met de beste wil van de wereld amper doorheen komt. The Guardian pakte het nieuws op en stelde de lezers de vraag welke boeken zij ‘moeilijk’ vonden. Dan kunnen wij toch niet achterblijven?
Maar wat is eigenlijk een ‘moeilijk’ boek? ‘Moeilijk om te lezen’ is een breed begrip dat in eerste instantie al min of meer afhangt of de lezer in kwestie getraind is. Iemand die minstens twee boeken – literatuur, non- fictie of ingewikkelde thrillers – per maand leest, maakt statistisch gezien een grotere kans om ‘Oorlog en Vrede ‘ van Tolstoy uit te lezen, dan iemand die alleen maar door de De Heineken Ontvoering bladerde.
Over die categorie hebben de bloggers van The Millions het dan ook niet. Nee, zij hebben andere criteria los gelaten op het concept ‘moeilijke boeken.’ Zij selecteerden ‘books that are hard to read for their length, or their syntax and style, or their structural and generic strangeness, or their odd experimental techniques, or their abstraction.’
Klinkt abstract. Is het ook. En er valt natuurlijk ontzettend veel op af te dingen, want wat de ene lezer prima kan behappen, vindt de ander verwarrend, niet logisch of ja – daar hebben we ‘m – moeilijk. Geen wonder dat ook de uiteindelijke lijst van The Millions aan kritiek onderhevig is.
Maakt dat écht wat uit? Nee, natuurlijk niet. Natuurlijk is het fijn om te merken dat je een aantal van die zogenaamd ‘moeilijke’ boeken hebt gelezen ( of in mijn geval – bijzonder weinig) , maar je kunt het ook beschouwen als een lijst waar je je eigen ‘moeilijke’ boeken aan toe kunt voegen. Want wees eens eerlijk, ie-de-reen heeft een aantal boeken liggen waar-ie nooit en te nimmer doorheen komt.
Dat is nu ook precies de vraag die The Guardian aan zijn eigen lezers stelde na het lezen van het blog op The Millions. ‘Which others might be on your list?’ was de oproep. En aan die oproep gaven talloze lezers gehoor. Dat leverde bijzonder gezellige, eerlijke reacties op.
Laat dat maar aan de Britten over.
Maar de Nederlandse lezers dan, dacht ik nog tijdens het lezen van de artikelen. Joost mag weten dat er ook veel Nederlandse ( en buitenlandse) boeken zijn die werkelijk niet door te ploegen zijn. Voor mij dan. Voor jou als lezer misschien niet. Maar laten we eens een poging doen. Gewoon voor de gezelligheid. Of troost – dat kan ook. Soms is het geruststellend dat ook andere mensen zogenoemde bestsellers niet te lezen vonden. Wees gerust: zo dom ben je dus niet. Gedeelde smart is namelijk nog altijd halve smart. Ook in de boekenwereld.
Maar vooruit, eerst het voorlopige lijstje ( er volgen er meer) van The Millions. Dan voeg ik mijn eigen suggesties daarna toe. Heb jij ook boeken waar je écht niet doorheen komt? Dump vooral de titels onder in de reacties!
1621: The Anatomy of Melancholy by Robert Burton
1667: Paradise Lost by John Milton
1704: A Tale of a Tub by Jonathan Swift
1747-8: Clarissa by Samuel Richardson
1759-67: The Life and Opinions of Tristram Shandy, Gentleman by Laurence Sterne
1851: Moby Dick by Herman Melville
1922-62: The Cantos by Ezra Pound
1927: To the Lighthouse by Virginia Woolf ( De enige van het lijstje die ik heb gelezen. Ging me trouwens makkelijk af. Kwam misschien ook omdat ik achttien was en niets van de wereld begreep.
1964: The Sonnets by Ted Berrigan
1969: The Dream Songs by John Berryman
1969: Ada, or Ardor by Vladimir Nabokov
1974: Dhalgren by Samuel R. Delany
Boeken waar ik niet doorheen kom:
Ulysses – James Joyce: Het boek werd meegeleverd met een extra verhandeling over de moeilijkheidsgraad van het boek. Ik werd er zo bang van dat ik tot op de dag van vandaag Ulysses niet eens durf te openen.
De Slinger van Foucault – Umberto Eco: Staat al jaren in de boekenkast van mijn ouders. Mijn vader is ergens op bladzijde 105 blijven steken. Ik op bladzijde 12. Daar zal het hoogstwaarschijnlijk bij blijven. Zelfs de tekst op de achterflap werd mij al teveel. De dag dat mijn vader het lukt om dit boek daadwerkelijk uit te lezen, wordt ronduit gedenkwaardig. De Nobelprijs staat al klaar.
De Duivelsverzen – Salman Rushdie: ‘Als je niets begrijpt van de Islam, dan wordt het een tour de force om dit boek écht te begrijpen,’ riep een Iraanse kennis ooit tegen mij. Toen hij vervolgens ook nog toegaf – en we hebben het over een erudiet mens – dat hij er ook een zware dobber aan had, besloot ik dat dit boek beter in de kast kon blijven staan.
Geef een reactie